Triển lãm ‘Vòng Sinh Tử’ của nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam hiện đang được tổ chức tại Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng ở Huế, kéo dài từ ngày 10 tháng 5 đến ngày 13 tháng 7 năm 2025. Đây là lần đầu tiên không gian này dành riêng để trưng bày tác phẩm của một nghệ sĩ đương đại.
‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ đơn thuần là một tựa đề mà còn đại diện cho một không gian siêu hình. Tại đây, sự sống và cái chết tồn tại trong một vòng quay bất tận, không có điểm khởi đầu hay kết thúc cụ thể. Nó tồn tại trong một trạng thái mơ hồ, nơi sinh và tử trở thành một thể thống nhất, chứa đầy sự bất định.
Nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam, trong suốt hành trình nghệ thuật của mình, luôn được xem như một lữ khách lang thang trong cõi vô thức. Mỗi nét vẽ của anh không chỉ là một hình ảnh mà còn là một nghi thức thiêng liêng, một sự đối diện trực tiếp với chính sự tồn tại. Những linh hồn phiêu dạt trong tác phẩm của anh tìm cách lên tiếng qua từng đường cọ, mỗi nét vẽ như một lời cầu nguyện hay một tiếng thét lặng lẽ. Với anh, vẽ không chỉ đơn giản là ghi lại hiện thực mà còn là khám phá một chu trình sống chưa hoàn tất, một cái chết chưa trọn vẹn.
‘Vòng Sinh Tử’ được xem là đỉnh cao của những ám ảnh vô hình trong hành trình nghệ thuật của Phạm Trần Việt Nam. Tác phẩm chủ đạo của triển lãm là một bức tranh sơn dầu có chiều dài hơn 20 mét, được trưng bày thành một vòng tròn khép kín. Điều này biểu tượng cho chu kỳ vô tận của sự sống và cái chết, một vòng quay không ngừng nghỉ.
Tác phẩm ‘Vòng Sinh Tử’ không mô tả, không diễn giải mà chỉ như là một lời kêu gọi thấu cảm. Nó đưa người xem vào một không gian khiến họ cảm thấy như lạc trong một buổi chiều đầy âm khí. Những khuôn mặt vỡ nét, những ánh mắt nhìn vào hư vô, như thể một đoàn người đang diễu hành trong cõi u minh, tìm kiếm một lối thoát.
‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ là một triển lãm nghệ thuật mà còn là sự trình hiện một trạng thái thiền. Tại đây, những rối rắm, bi kịch của kiếp người hòa vào thinh không, để lại một chốn siêu hình. Người xem có thể cảm nhận được sự tồn tại song hành của cái chết và sự tái sinh, một sự hòa quyện mà chúng ta thường ít khi nhận thức một cách rõ ràng.
Phạm Trần Việt Nam vẽ không phải để tái hiện những gì đã qua mà để đưa những linh hồn lang thang trở về. Hoặc chí ít, anh muốn chúng được lắng nghe, được thấu hiểu. Anh sử dụng kỹ thuật tái cấu trúc, cắt xé và ghép nối những mảnh tranh cũ để làm sống lại cái đã qua đời, làm mờ đi ranh giới giữa sự sống và cái chết.
‘Vòng Sinh Tử’ có thể được xem như một vọng gác siêu hình. Tại đây, người xem có thể nghe thấy tiếng nói từ những chiều không gian khác, những câu chuyện chưa được kể, những số phận chưa được khám phá. Qua triển lãm này, nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam mời gọi chúng ta bước vào ‘Vòng Sinh Tử’, không chỉ để thấy về cái chết mà để hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống là gì, và làm thế nào để sống cùng với nó một cách thật sự có ý nghĩa.
