Giá nhà ở thương mại tại các đô thị lớn hiện nay liên tục lập mặt bằng giá mới ở mức rất cao, vượt xa khả năng chi trả của đại đa số người có thu nhập trung bình và thấp. Điều này đã khiến nhu cầu về nhà ở xã hội trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, nguồn cung phân khúc này vẫn còn hạn chế, dẫn đến sự cần thiết phải hoàn thiện hệ thống pháp luật và chính sách để thúc đẩy sự phát triển của nhà ở xã hội.
Ông Nguyễn Hoàng Nam, Tổng giám đốc Công ty cổ phần G-Home, chuyên gia về nhà ở xã hội, đã chia sẻ về khung chính sách hiện nay dành cho phân khúc nhà ở xã hội. Theo ông, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực từ năm 2024 và Nghị quyết 201/2025/QH15 cùng với Nghị định 192/2025/NĐ-CP đã tháo gỡ các vướng mắc thực tế cho người dân mua dự án và doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội.
Các quy định mới cho phép giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu để thực hiện dự án nhà ở xã hội, giảm thời gian thực hiện dự án và thủ tục hành chính. Việc lồng ghép thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy trong thủ tục cấp giấy phép xây dựng cũng tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm được đầu mối và thời gian xin cấp phép xây dựng. Ông Nam đánh giá cao quy định cho phép chủ đầu tư tự xây dựng, thuê tư vấn có đủ điều kiện năng lực về hoạt động xây dựng để thẩm tra trước khi chủ đầu tư phê duyệt giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội. Điều này giúp doanh nghiệp giảm được thời gian và chi phí trong việc xin phê duyệt giá.
Tuy nhiên, ông Nam cũng nhận định rằng vẫn còn không ít vướng mắc trong quá trình triển khai nhà ở xã hội. Nhiều địa phương vẫn chậm trễ trong việc bố trí quỹ đất phát triển nhà ở xã hội. Ông đề xuất cần yêu cầu các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương khi ban hành Kế hoạch sử dụng đất hàng năm phải bố trí 20% quỹ đất tương ứng với tổng quỹ đất ở để làm nhà ở xã hội. Ông cũng đề xuất cần ban hành Nghị định hoặc Thông tư hướng dẫn thống nhất việc xác nhận đối tượng và chứng minh thu nhập cho đối tượng người thu nhập thấp khu vực đô thị. Cần giao trách nhiệm cụ thể cho UBND cấp phường/xã, đảm bảo quy trình minh bạch, dễ thực hiện.
Trước những vướng mắc đó, các giải pháp trọng tâm cần ưu tiên để tháo gỡ trong giai đoạn hiện nay là tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, nghiên cứu các cơ chế, chính sách để “nắn” dòng tiền vào phân khúc bất động sản nhà ở phù hợp với nhu cầu của đại đa số người dân. Các doanh nghiệp cũng cần tích hợp các yếu tố xã hội vào chiến lược kinh doanh, thể hiện trách nhiệm xã hội thông qua việc xây dựng các dự án có giá trị bền vững cho cộng đồng như nhà ở xã hội.
