Trò chơi ‘xé túi mù’ thực phẩm đang trở thành xu hướng trong giới trẻ, nhưng ẩn sâu bên trong là những nguy cơ về an toàn thực phẩm. Hình thức mua hàng này khác biệt so với mua hàng thông thường, ở chỗ người mua sẽ không được biết sản phẩm bên trong túi cho đến khi người bán ‘xé’ túi. Điều này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm, khiến người tiêu dùng không có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Các chuyên gia cho rằng, trò chơi này đang khai thác rất tốt yếu tố tâm lý, hành vi của người trẻ, tạo cảm giác hồi hộp, kích thích thần kinh khi chờ đợi những điều bất ngờ. Tuy nhiên, đây cũng là cách để người bán hàng tận dụng livestream để tạo hiệu ứng đám đông, kết hợp kỹ thuật thao túng tâm lý để khiến người xem dễ mất khả năng cân nhắc lý trí dẫn tới mua hàng trong trạng thái hưng phấn nhất thời.

Về góc độ an toàn thực phẩm, bán thực phẩm qua trò chơi ‘xé túi mù’ đã và đang vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm. Người tiêu dùng không được cung cấp thông tin tối thiểu về sản phẩm như thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, đơn vị sản xuất – những yếu tố bắt buộc để đánh giá mức độ an toàn. Những mặt hàng này có thể là hàng lậu, hàng xách tay trôi nổi không được phép lưu hành hợp pháp, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế và các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu dùng những sản phẩm ngẫu nhiên không được phép như vậy là nguy hiểm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là với trẻ em và những người có hệ tiêu hóa yếu. Người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính do vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố sinh học từ thực phẩm đã biến chất. Về dài hạn, có thể tích lũy độc tố như kim loại nặng, những phụ gia không kiểm soát, gây tổn thương lên gan, thận và hệ miễn dịch của chúng ta, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng thường xuyên những sản phẩm có chứa chất cấm.

Thực phẩm ‘nhà làm’ đang trở thành xu hướng trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử, nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số đã giúp hoạt động buôn bán trở nên sôi động, nhưng cũng tạo ra kẽ hở cho việc mua bán thực phẩm không bảo đảm diễn ra thường xuyên.

Cuộc sống bận rộn khiến nhiều người có thói quen mua các sản phẩm chế biến sẵn được rao bán trên mạng. Tuy nhiên, chất lượng và mức độ bảo đảm an toàn thực phẩm của các sản phẩm này thường không rõ ràng. Nhiều người tiêu dùng sẵn sàng mua thực phẩm trên mạng vì tin vào người bán và quảng cáo ‘nhà làm’, nhưng lại không rõ nguyên liệu và quy trình chế biến có bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm hay không.

Để tăng thu nhập, nhiều người chọn mua nguyên liệu về tự chế biến rồi bán online. Tuy nhiên, không ít người vì lợi nhuận mà bất chấp, nhập nhèm quảng cáo, gắn mác ‘nhà làm’ để tạo lòng tin cho khách. Điều này khiến công tác kiểm tra, giám sát gặp khó khăn, dẫn đến nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Sở y tế Hưng Yên), khuyến cáo người tiêu dùng không nên mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc, địa chỉ, xuất xứ, chưa được kiểm định. Thay vào đó, nên lựa chọn mua ở các cơ sở uy tín, đã được cấp phép, chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Hiện nay, thời tiết oi nóng, thay đổi thất thường, nên thực phẩm rất dễ ôi thiu. Vì vậy, người sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm cần nghiêm túc tuân thủ các quy định từ khâu nhập hàng, lựa chọn nguyên liệu, chế biến, bảo quản đến vận chuyển. Đó không chỉ là trách nhiệm với người tiêu dùng mà còn là cách tự bảo vệ sức khỏe của chính bản thân và gia đình mình.

Trước tình trạng thực phẩm ‘nhà làm’ tràn lan trên mạng, cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để đảm bảo an toàn thực phẩm. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần có kiến thức và kỹ năng để lựa chọn thực phẩm an toàn, tránh mua phải hàng kém chất lượng.

Một số thực phẩm nhà làm được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử hiện nay đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng người tiêu dùng có nguy cơ mua phải các sản phẩm mỹ phẩm giả trên các thị trường trực tuyến phổ biến. Theo công ty quyền lợi người tiêu dùng Which?, hơn hai phần ba (67%) sản phẩm mua từ các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện kiểm tra trực quan đối với bao bì và nội dung của các sản phẩm mỹ phẩm phổ biến như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và Mac. Kết quả cho thấy 23 trong số 34 sản phẩm được lấy mẫu có khả năng là hàng giả.

Sáu sản phẩm mua từ thị trường thứ-hand Vinted có khả năng là hàng giả, trong khi năm sản phẩm bán trên TikTok Shop là hàng giả. eBay có tỷ lệ bán hàng giả thấp hơn một chút, với tám trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm có khả năng là hàng giả, trong khi Amazon có bốn trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm.

Báo cáo chỉ ra các rủi ro sức khỏe có thể xảy ra liên quan đến việc vô tình sử dụng mỹ phẩm giả, vì chúng có thể không trải qua cùng mức độ kiểm tra và có thể không phải chịu các yêu cầu pháp lý tương tự về an toàn và truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm làm đẹp giả có thể chứa các hóa chất độc hại có thể gây ung thư như asen, chì và thủy ngân, và trong một số trường hợp, chúng đã được tìm thấy có chứa phân hoặc nước tiểu động vật làm chất ổn định.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các sản phẩm giả rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh song song với sản phẩm thật. Một sản phẩm cụ thể được thử nghiệm là Charlotte Tilbury Airbrush Flawless Setting Spray, có giá bán chính thức là 32 bảng Anh nhưng một phiên bản giả được bán trên Amazon với giá 37,90 bảng Anh. Chỉ một “mùi hoa nồng” cho phép các nhà nghiên cứu phân biệt sản phẩm giả với sản phẩm thật, mà về mọi mặt khác đều giống hệt nhau.

Một sản phẩm khác, Mac Macximal silky matte lipstick màu Ruby Woo, có giá bán chính thức khoảng 25 bảng Anh, được tìm thấy trên Vinted với giá 15 bảng Anh. Cuộc điều tra của Which? nhận thấy mặc dù son môi đến trong bao bì tương tự, nhưng logo của thương hiệu bị lem nhem và dường như không giống thiết kế ban đầu.

Một số sản phẩm, tuy nhiên, có sự khác biệt rõ ràng hơn so với thương hiệu thật, với nhiều lỗi chính tả hoặc khác biệt về phong cách trên nhãn, cũng như sự thay đổi rõ ràng trong nội dung. Một ví dụ được trích dẫn là phiên bản Vinted giá 12 bảng Anh của La Roche-Posay Effaclar Serum, có giá bán chính thức là 40 bảng Anh. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nội dung có mùi “nghi ngờ” như dầu gội.

Bên cạnh đó, văn bản trên bên ống được hoàn toàn khác so với phiên bản mua thông qua nhà bán lẻ chính thức. Báo cáo cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua các sản phẩm này trên các trang web của bên thứ ba và kêu gọi chính phủ “khẩn cấp” cải cách bảo vệ người tiêu dùng.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM, vừa lên tiếng về vụ việc một trường mầm non ở quận Bình Thạnh cũ sử dụng loại sữa chưa rõ nguồn gốc, khiến phụ huynh lo lắng về vấn đề an toàn thực phẩm cho trẻ.

Theo phản ánh của người dân, loại sữa này mang nhãn hiệu N., được sử dụng cho các học sinh tại một trường mầm non. Tuy nhiên, khi tiến hành kiểm tra địa chỉ công ty sản xuất được in trên bao bì cũng như website của sản phẩm, người dân không thể tìm thấy thông tin về nhà máy sản xuất hay công ty nào tại địa chỉ đó. Điều này đặt ra nhiều vấn đề về nguồn gốc xuất xứ, thành phần dinh dưỡng và tính an toàn của sản phẩm sữa mà các học sinh đang sử dụng.

Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM cho biết, đã yêu cầu cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, xác minh thông tin liên quan đến nhãn sữa N. và công ty sản xuất sản phẩm này. Công tác xử lý vụ việc đang được tiến hành khẩn trương để đảm bảo quyền lợi và sự an toàn cho người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em.

Trước đó, Sở An toàn thực phẩm TPHCM đã triển khai nhiều đợt cao điểm nhằm xử lý tình trạng thuốc giả, sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả trên địa bàn thành phố. Qua các đợt kiểm tra, sở đã phát hiện và xử phạt nhiều cơ sở vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Trong bối cảnh vấn đề an toàn thực phẩm đang trở nên nhức nhối, bà Phong Lan nhấn mạnh, Sở An toàn thực phẩm sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng cũng cần cảnh giác và có những phản ánh kịp thời về những sản phẩm nghi ngờ để cơ quan chức năng có thể vào cuộc kiểm tra và xử lý.

Qua vụ việc này, Sở An toàn thực phẩm kêu gọi người dân, phụ huynh tại các trường học tăng cường giám sát về thực phẩm đưa vào sử dụng tại các cơ sở giáo dục, để bảo vệ sức khỏe và đảm bảo quyền lợi của các em.

Thực trạng thịt lợn bẩn và lợn nhiễm bệnh đang ngày càng phổ biến trên thị trường, khiến cho việc lựa chọn thực phẩm ngon và đảm bảo chất lượng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Theo báo cáo của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, mỗi năm có hàng nghìn ca ngộ độc thực phẩm liên quan đến thịt và sản phẩm từ thịt, trong đó thịt lợn là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Các bệnh như giun sán, tiêu chảy, nhiễm khuẩn E.coli, Salmonella… có thể xuất phát từ việc sử dụng thịt lợn không đảm bảo chất lượng.

Lợn bệnh thường được bán tháo để tránh bị tiêu hủy, và nhiều trường hợp còn được thương lái ‘phù phép’ bằng hóa chất để che lấp mùi hôi và dấu hiệu hư hỏng. Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã liên tục phát hiện các đường dây thu gom, giết mổ và tiêu thụ thịt lợn nhiễm bệnh với quy mô lớn, hoạt động tinh vi và tuồn ra thị trường hàng tấn thịt bẩn mỗi ngày. Điều này không chỉ gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe cho người tiêu dùng mà còn làm mất niềm tin vào hệ thống quản lý thực phẩm.

Người tiêu dùng đang ngày càng lo lắng về vấn đề này. Bà Nguyễn Thị Ngọc, một người nội trợ có kinh nghiệm, cho biết: ‘Tôi thường mua thịt ở chợ gần nhà, quen mặt người bán nên cũng yên tâm phần nào. Nhưng dạo này nghe nói nhiều về thịt không kiểm dịch, thịt lợn chết được tuồn vào chợ, mình cũng thấy sợ nên chuyển sang mua ở siêu thị.’ Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện để lựa chọn thực phẩm tại siêu thị. Đối với những người bận rộn, việc chọn thịt sạch cũng là một bài toán khó.

Thịt lợn vốn là nguyên liệu chính trong bữa cơm của phần lớn gia đình, nhưng không phải ai cũng cảm thấy an tâm khi chọn mua. TS.BS Bùi Thị Mai Hương, Trưởng khoa Vi sinh thực phẩm và sinh học phân tử – Viện Dinh dưỡng – Bộ Y tế, khuyến cáo người tiêu dùng khi mua thịt lợn cần chú ý quan sát kỹ để phân biệt thịt lợn sạch và lợn nhiễm bệnh. Người tiêu dùng nên tránh mua loại thịt mà lớp mỡ dưới da mỏng, lỏng lẻo, dày chưa đến1cm. Thịt lợn sạch thường có màu đỏ tươi tự nhiên, phần mỡ trắng sáng, phần da không có các đốm, vết khác thường.

Để mua thịt lợn sạch, TS.BS Bùi Thị Mai Hương khuyên người tiêu dùng nên chọn mua ở các cửa hàng có uy tín, có điều kiện bảo quản tốt như siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, các quầy sạp đã được cơ quan thú y kiểm dịch. Không nên mua thịt giá rẻ, thịt bán dạo không rõ nguồn gốc xuất xứ. Bằng cách tăng cường kiến thức và sự cảnh giác, người tiêu dùng có thể bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình trước những rủi ro tiềm ẩn từ thịt lợn không đảm bảo chất lượng.