Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng các nhiễm trùng đường hô hấp như COVID-19 và cúm có thể đóng vai trò kích hoạt lại các tế bào ung thư vú đang trong trạng thái ngủ đông ở những bệnh nhân đã thuyên giảm. Hiện tượng này làm dấy lên mối quan ngại về mối liên hệ giữa các nhiễm trùng thông thường và sự tái phát của ung thư.
Các tế bào ung thư vú có khả năng tồn tại trong cơ thể sau khi điều trị, ẩn náu trong các mô như phổi, xương và gan. Trong một số trường hợp, những tế bào ung thư này có thể ở trạng thái “ngủ đông”, không hoạt động hoặc phát triển trong một thời gian dài. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các nhiễm trùng như COVID-19 và cúm có thể đánh thức các tế bào này, khiến chúng tái hoạt động và phát triển thành các tổn thương di căn.
Để đến được kết luận này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ gần 37.000 bệnh nhân và thấy rằng nhiễm COVID-19 có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư vú di căn ở phổi tăng hơn 40%. Những phát hiện này cho thấy một mối liên hệ đáng kể giữa nhiễm COVID-19 và sự tái hoạt động của các tế bào ung thư vú đang ngủ đông trong phổi.
Các thí nghiệm trên chuột cũng đã cung cấp bằng chứng cho thấy nhiễm cúm và COVID-19 có thể kích hoạt các tế bào ung thư vú đang ngủ đông chỉ sau vài ngày nhiễm bệnh. Trong vòng hai tuần, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy sự mở rộng lớn của các tế bào ung thư thành các tổn thương di căn gấp hơn 100 lần so với ban đầu. Điều này chỉ ra rằng các nhiễm trùng đường hô hấp có thể đẩy nhanh quá trình tái hoạt động của các tế bào ung thư.
Cơ chế đằng sau hiện tượng này vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng phản ứng miễn dịch của cơ thể có thể đóng vai trò quan trọng. Sau khi ung thư vú thuyên giảm, một số lượng nhỏ tế bào ung thư có thể vẫn còn tồn tại trong các mô phổi, xương và gan. Viêm gây ra bởi nhiễm trùng có thể là yếu tố kích hoạt các tế bào ung thư đang ngủ đông.
Đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng một số loại virus thông thường có thể kích hoạt một số loại ung thư. Ví dụ, virus Epstein-Barr đã được liên kết với một số loại ung thư, và virus papillomavirus ở người (HPV) đã được chứng minh là kích hoạt ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, nghiên cứu về tế bào người vẫn còn hạn chế, và không rõ hoàn toàn làm thế nào virus kích hoạt bệnh ung thư lan rộng.
Các phát hiện này mở ra hướng nghiên cứu mới về mối quan hệ giữa các nhiễm trùng thông thường và sự tái phát của ung thư. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định liệu tiêm chủng có thể giúp ngăn chặn sự tái hoạt động của các tế bào ung thư đang ngủ đông hay không. Nếu giải được bài toán này, chúng ta có thể có thêm công cụ để ngăn ngừa sự tái phát của ung thư ở những bệnh nhân đã thuyên giảm.
