Du lịch vùng cao đang trải qua một cuộc bứt phá mạnh mẽ nhờ vào việc áp dụng chuyển đổi số và tinh thần chủ động từ người dân bản địa. Những người dân này đang trở thành người kể chuyện chân thực nhất về văn hóa, phong tục của quê hương mình, góp phần quảng bá và bảo tồn bản sắc dân tộc.
Tại tỉnh Tuyên Quang, làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông ở thôn Pả Vi Hạ đã trở thành biểu tượng cho sự vươn lên của người dân bản địa. Với 19 hộ dân tham gia mô hình homestay, họ không chỉ kinh doanh mà còn tích cực gìn giữ và phát huy phong tục truyền thống của dân tộc Mông. Anh Nùng Thanh Sấn, chủ homestay Meo Vac Ethnic, là một trong những người tiên phong khai phá cách làm du lịch mới bằng cách quay video, viết bài và chia sẻ văn hóa Mông trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok và Facebook.
Chuyển đổi số đang mở ra một bước ngoặt mới cho du lịch vùng cao Việt Nam. Tại Bản Liền và Y Tý, Lào Cai, người dân bản địa đã biết tận dụng mạng xã hội, video và QR code để quảng bá văn hóa và thu hút khách du lịch. Họ không chỉ làm du lịch mà còn trở thành người kể chuyện sinh động nhất về chính quê hương mình. Điều này không chỉ giúp tăng cường quảng bá văn hóa mà còn tạo ra những trải nghiệm độc đáo và chân thực cho du khách.
Trưởng ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, Chu Minh Quang, cho biết rằng chuyển đổi số là cách nhanh nhất để người dân vùng cao tự quảng bá chính mình. Quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy để người dân hiểu rằng chính họ là người kể chuyện hấp dẫn nhất về bản làng mình. Việc này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn tạo ra cơ hội kinh tế cho người dân bản địa.
Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn cần được khai thông để du lịch vùng cao phát triển bền vững. Hạ tầng viễn thông chưa đồng đều, khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn chênh lệch và thiếu đội ngũ hướng dẫn có chuyên môn là những thách thức cần vượt qua. Hơn thế, chuyển đổi số nếu không đi kèm với việc gìn giữ bản sắc sẽ dễ dẫn đến thương mại hóa văn hóa, làm mất đi giá trị đích thực của văn hóa truyền thống.
Để du lịch vùng cao phát triển bền vững, tỉnh Lào Cai đang kiện toàn bộ máy quản lý, phát triển nhân lực, thúc đẩy số hóa, bảo vệ môi trường và hợp tác quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030 là đón 15 triệu lượt khách, doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 65.000 người. Việc này đòi hỏi sự nỗ lực và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, người dân và doanh nghiệp để đảm bảo sự phát triển bền vững và bảo tồn bản sắc văn hóa của vùng cao.
