Đột quỵ – một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng và có thể gây tử vong – đang ngày càng trẻ hóa và trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều chuyên gia y tế. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Phó Chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam, nhiều người trẻ đang rất chủ quan về tình trạng sức khỏe của mình, đặc biệt là khi họ có huyết áp cao. Tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ ràng, ngay cả khi huyết áp lên đến 200 mmHg.
Có 5 yếu tố nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ mà được ví như những ‘sát thủ’ giấu mặt, bao gồm tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì và rung nhĩ. Để phòng ngừa đột quỵ, mỗi người cần kiểm tra xem mình có một hoặc nhiều bệnh lý trên hay không và đặt ra các mục tiêu để kiểm soát các chỉ số huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết.
Đồng quan điểm, Trung tá, ThS.BS Hoàng Tiến Trọng Nghĩa, Bệnh viện Quân y 175, nhấn mạnh rằng những bệnh nền như trên diễn tiến thầm lặng và biểu hiện rất mơ hồ. Đa số bệnh nhân cảm thấy khỏe mạnh nên chủ quan, không duy trì điều trị. Nhiều người tự ý ngưng thuốc khi thấy các chỉ số ổn định, hoặc chỉ uống một vài loại thuốc trong toa. Đây là sai lầm chết người, bởi các bệnh lý này đòi hỏi phải kiểm soát lâu dài, gần như suốt đời.
Đột quỵ thường nặng nề và để lại những hệ lụy nghiêm trọng. Nhiều người giữ được tính mạng nhưng sau cơn đột quỵ không thể quay trở lại công việc, tạo gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội. Hầu hết người sống sót sau đột quỵ đều bị ảnh hưởng nhiều chức năng cơ thể, tàn phế, sức khỏe suy yếu hoặc mắc các di chứng như tê liệt, cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, thị giác suy giảm…
May mắn, đột quỵ hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Để tránh đột quỵ, mỗi người cần kiểm tra xem có một hoặc nhiều bệnh lý trên. Nếu có, cần đặt ra các mục tiêu để kiểm soát các chỉ số huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết, không hút thuốc lá, sử dụng thuốc kháng đông nếu phát hiện rung nhĩ. Với những bệnh nhân đã từng bị đột quỵ, cần kiểm soát các yếu tố trên với mục tiêu cao hơn.
Cũng cần nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ để cấp cứu càng sớm càng tốt trong những giờ đầu. Bệnh nhân đột quỵ có thể xuất hiện đột ngột triệu chứng tê hoặc yếu vùng mặt, tay hoặc chân. Đặc biệt là khi triệu chứng xảy ra một bên cơ thể, méo miệng, đột ngột không nói được hoặc khó nói, nhìn mờ, đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng…
Đồng thời, một số loại thuốc hạ huyết áp, thuốc ổn định mỡ máu, thuốc tiểu đường … cần được sử dụng thường xuyên để điều chỉnh chỉ số sinh học.
Các di chứng của đột quỵ thường rất nặng nề nên chỉ có thể phòng ngừa trước, không thể chữa. Như vậy, việc nhận biết các yếu tố nguy cơ và các dấu hiệu của đột quỵ để điều trị sớm là rất quan trọng.
